Persoonlijk Politiek Profiel

Inleiding

Ik zie de mens als een wezen in ontwikkeling — met vrijheid, bewustzijn en verantwoordelijkheid als kern. Spiritualiteit is voor mij geen dogma, maar een manier van kijken: de mens is onderdeel van een groter geheel van natuur, samenleving en aarde.

Ik geloof in solidariteit, rechtvaardigheid en gelijke kansen, maar ook in persoonlijke vrijheid en het recht om het eigen leven naar innerlijke overtuiging vorm te geven. Een samenleving is pas gezond als ieder mens zich kan ontplooien én zich verantwoordelijk weet voor het geheel.

Democratie

Voor mij is democratie meer dan een bestuursvorm: het is een manier van samenleven die rust op vertrouwen, wederzijds respect en bereidheid tot dialoog. Ik hecht groot belang aan respect voor democratische rechten en instituties, zoals ook onderstreept wordt in onderzoek van Vrij Nederland naar het democratisch functioneren van politieke partijen.

Democratie vraagt vooral om houding: de bereidheid om de uitslag van verkiezingen te aanvaarden, de rechtsstaat te respecteren en verschillen te verdragen. Ik pleit voor een politieke cultuur waarin overwinning niet verabsoluteerd wordt en verlies niet tot rancune leidt.

De versnippering van het parlement, met vijftien partijen in de Tweede Kamer, bemoeilijkt de bestuurbaarheid van Nederland. Ik wil daarom onderzoeken in hoeverre een kiesdrempel kan bijdragen aan stabiliteit en een duidelijker mandaat voor coalitievorming, zonder de representativiteit van onze democratie aan te tasten.

Gezondheidszorg

Gezondheid is een wederzijdse verantwoordelijkheid. Ik ben tegen marktwerking — zorg is een publieke waarde. Het stelsel moet eenvoudiger, met gelijke toegang en menselijke maat. Een basisinkomen verlaagt stress en daarmee zorgvraag. Een experiment met huisartsbijdrage zie ik af van — het risico op zorgmijding is te groot.

“Ik heb overwogen om een tijdelijk experiment te bepleiten met een kleine eigen bijdrage bij het huisartsenbezoek, naar Belgisch voorbeeld. Onderzoek in België laat echter zien dat een dergelijke maatregel nauwelijks leidt tot minder consulten, maar wel het risico in zich draagt dat mensen noodzakelijke zorg uitstellen. Daarom zie ik van dit experiment af. De nadruk moet liggen op toegankelijke, menswaardige en goed georganiseerde zorg, waarin preventie en vertrouwen belangrijker zijn dan financiële prikkels.”

Samenwerking & integriteit in de zorg

Plaats hier je tekst over collegialiteit, loondienst, gezamenlijke verantwoordelijkheid en afbouw van prikkels die samenwerking ondermijnen.

Zorg & Wonen

Kleinschalige woonvormen die zelfstandigheid combineren met nabijheid en onderlinge steun verlagen kosten en verhogen welzijn.

Migratie

Arbeidsmigratie

Nederland telt circa 800.000–850.000 arbeidsmigranten, zo’n 9% van de beroepsbevolking. Ik pleit voor een herstructurering van sectoren die nu drijven op goedkope arbeid, richting kwaliteit, technologie en duurzaamheid.

Kennismigratie

Kennismigranten zijn belangrijk voor innovatie. Maar we moeten eigen talent ontwikkelen, zodat kennismigratie aanvult in plaats van vervangt.

Asiel- & familiemigratie

Opvang moet menswaardig, kleinschalig en evenredig verdeeld worden over gemeenten. Bij familie geldt menselijkheid binnen duidelijke grenzen van recht en redelijkheid.

Landbouw & Natuur

Ik sta voor natuurinclusieve, biologische landbouw. De intensieve veehouderij heeft haar grenzen bereikt — ecologisch, moreel en ruimtelijk.

Defensie en Europese samenwerking

Nederland voldoet momenteel aan de formele NAVO-norm om 2% van het bbp aan defensie te besteden. In juni 2025 heeft het kabinet uitgesproken deze uitgaven geleidelijk te verhogen richting 5% van het bbp (3,5% kern-defensie, 1,5% bredere veiligheid). Ik vind dat deze investeringen in goed overleg binnen Europa moeten worden afgestemd — gericht op samenwerking en efficiëntie, niet op wedijver. Gezamenlijke inkoop, capaciteitsdeling en een Europese defensie-industrie kunnen zorgen voor strategische zelfstandigheid, met behoud van onze NAVO-verantwoordelijkheden.

Economische ontwikkeling

Nederland moet toe naar een duurzame, kennisgedreven economie die bouwt op innovatie, vakmanschap en circulaire waarden — niet op goedkope arbeid en uitputting van natuur. Europa speelt hierin een sleutelrol: samenwerking is nodig om technologisch, ecologisch en geopolitiek zelfstandig te blijven naast grootmachten als de VS en China.

Klimaat en energie

De energietransitie vraagt om doordachte uitvoering. Nederland kampt met netcongestie en heeft energieopslag nodig om fluctuaties op te vangen. We moeten af van vervuilende en energieverslindende industrie en overstappen op schone, circulaire productie. De omslag naar een klimaatneutrale economie is ook cultureel: via bewustwording en matiging kan energieverbruik omlaag. Europa kan hierin een voortrekkersrol spelen.

Kernenergie

Kernenergie kan een tijdelijke stabiliserende rol spelen, maar mag geen nieuwe afhankelijkheid creëren of duurzaam alternatief vertragen. Ik ben niet principieel tegen kernenergie, maar terughoudend in nieuwe investeringen, zolang duurzame bronnen zich snel ontwikkelen.

Europese samenwerking op energiegebied

Energiezekerheid is een Europese opgave. Gezamenlijke energie-infrastructuur, waterstofnetwerken en inkoop maken ons minder afhankelijk van instabiele regio’s en vergroten de geopolitieke weerbaarheid. Nederland kan hierin een actieve rol spelen met kennis en innovatie.

Stikstof en natuurherstel

Ondanks een daling van stikstofdepositie staat slechts 29% van de natuur onder de kritische grens. We moeten landbouw hervormen én natuur versterken via ecologische verbindingszones.

Natuur in Nederland

Landbouwgrond die vrijkomt moet, naast woningbouw, vooral worden teruggegeven aan de natuur. Alle natuurgebieden moeten worden verbonden. De wolf verdient ruimte — met bescherming van vee en compensatie.

Woningbouw

Woningnood vraagt om slimme oplossingen: hergebruik van leegstand, optoppen, en nieuwe woonvormen. Een basisinkomen voorkomt dat mensen onnodig apart wonen uit angst voor toeslagverlies.

Medisch specialisten

Specialisten horen in loondienst; de groei van zzp-constructies schaadt kwaliteit en kostenbeheersing. Er is 10–15% overbodige zorg: terugdringen is financieel én moreel noodzakelijk.

Onderwijs en ontwikkeling

Sterke basisvaardigheden, waardering voor leraren, ruimte voor talent en burgerschapsvorming zijn essentieel. Onderwijs is geen kostenpost, maar een investering in menselijkheid.

Cultuur en media

Cultuur en kunst maken ons mens — daarom moeten ze toegankelijk en betaalbaar zijn. Een pluriforme publieke omroep ondersteunt vrije oordeelsvorming. Kennis van elkaars cultuur versterkt wederzijds begrip.

Digitalisering en menselijkheid

Technologie moet dienstbaar blijven aan menselijke autonomie. Nederland verdient veilige digitale infrastructuur; Europa moet digitale soevereiniteit opbouwen. Cyberveiligheid is cruciaal voor vrijheid en rechtsstaat.

Veiligheid en samenleving

Radicalisering en respectloosheid jegens gezag bedreigen de rechtsstaat. Preventie én stevige handhaving zijn nodig. Snellere rechtspraak versterkt vertrouwen in de overheid die beschermt wat ons bindt.

Arbeidsmarkt en menswaardig werk

Werk is meer dan inkomen: het geeft waardigheid en verbondenheid. Basisinkomen en automatisering creëren ruimte voor mensgericht werk. Vaste contracten moeten de norm zijn; gelijk werk verdient gelijke beloning.

Onderbouwing basisinkomen

Het rapport Eenvoud en Zekerheid van de Volt-projectgroep toont dat een basisinkomen uitvoerbaar is bij vereenvoudiging van het belastingstelsel — en dat het vrijheid, vertrouwen en bestaanszekerheid versterkt.

Slotwoord

Rond af met een korte samenvatting, vooruitblik of dankwoord.